Voor het hoofdstuk ‘Pensioen’ uit mijn boek Superfreelancer interviewde ik Vincent Kouters (Linkedin). Niet alleen heeft hij een blog over pensioen en beleggen, Vincent begon pas op zijn 37e met zijn pensioen te regelen en met beleggen. Naar eigen zeggen een fout: “Was ik op mijn 25e begonnen met beleggen, had ik een compleet pensioen bij elkaar kunnen hebben.”. Het leek mij interessant zijn perspectief in het boek op te nemen. Met zijn toestemming hier ons hele gesprek!
Vincent Kouters, stel jezelf eens voor!
Ik ben nu 40 jaar en freelance sinds ik 26 ben. Na mijn studie startte ik als freelance schrijver. Via-via rolde ik bij de Volkskrant naar binnen. Daar kon ik tukjes schrijven voor de krant, over theater en verwante onderwerpen in de cultuur. Je komt na je studie niet direct overal binnen als afgestudeerd journalist, dus dan word je al snel freelancer. Zo ben ik er ingerold en dat ben ik altijd blijven doen. De vrijheid om je eigen werktijden te bepalen, wat je doet en hoeveel je doet, dat vind ik heel fijn.
Dus ik freelance nu al 15 jaar. Er kwamen steeds wat opdrachtgevers bij en soms gingen er weer wat af. Al die tijd, tot een jaar of twee, drie, was ik niet bezig met geld. Ik verdiende mijn geld en dat gaf ik grotendeels ook weer uit. Ik had geen arbeidsongeschiktheidsverzekering en ook geen pensioen bouwde ik op. Want alles ging wel goed weet je, je bent gezond en 68 lijkt dan heel ver weg. Daar denk je dan niet over na. Je krijg dan kinderen, mijn eerste zoon in 2014, en dan ga je toch nadenken over dat soort dingen.
Toen wilde ik toch wat zekerheid. Tussen 2015 tot 2019 heb ik in dienst gewerkt voor twee dagen per week. Dit was leuk werk, ik wilde ook wat zekerheden. Ik wilde AOV en wat pensioen op te bouwen en zag een dienstverband als een manier om dat te doen. Toen ging het toch weer kriebelen. Ik ben toch freelancer in hart en nieren. Al die vaste structuren lagen mij toch niet.
Toen ben ik weer 100% gaan freelancen. Toen kwam weer de vraag: wat doe ik dan met geld, want nog steeds had ik zelf niet iets geregeld voor AOV en pensioen. Toen ben ik echt gaan nadenken en onderzoeken voor het eerst in mijn leven. Ik had €10.000 spaargeld en dacht “dit is wel genoeg”. Maar toch gaan onderzoeken online naar beleggen, waar ik nu dus ook over schrijf op mijn blog. Ik wilde weten hoe je geld kan beleggen om een financiële buffer opbouwen en vooruit te werken aan je pensioen. Je kunt natuurlijk particuliere verzekeringen en pensioenproducten afsluiten, maar het kan ook op een andere manier wat veel meer vrijheid geeft en ook leuker en interessanter is. Ik vond het zelf zo interessant, dat ik er zelf online over ben gaan schrijven. Ik schrijf nu blogs en nieuwsbrieven over dit onderwerp. Die financiële wereld is toch wel ingewikkeld. Dit merk ik zelf, maar ook bij mensen die met vragen nu op mij afkomen. Op een gegeven moment begon ik er steeds meer over te leren, jij noemt mij zelfs een expert, dat vind ik nogal een heftig woord, maar op den duur word je dat toch vanzelf. Des te meer vragen ik krijg, hoe meer ik mij ook weer moet verdiepen. Uiteindelijk is dan een self fulfilling prophecy, je wordt uiteindelijk expert. Uiteindelijk wil ik met mijn kennis ook iets mee verdienen.
Waarom ben je begonnen met een blog over geld en heb je zelf financiële fouten gemaakt, wat heeft gezorgd tot het delen van kennis?
De fout die ik heb gemaakt, als je het zo wilt noemen, is dat ik op mijn 37e ben begonnen met mijn financiën. Ik heb 12 jaar gewerkt als freelancer zonder me zorgen me maar één dag zorgen te maken over geld of überhaupt mijn rekeningen te checken. Ik was niet bewust bezig met geld of de toekomst. Geld en pensioen, als je het daar over hebt, gaat het eigenlijk altijd over de toekomst. Dat betekent dat je vooruit moet kunnen kijken. Als je 20 of 30 bent is het moeilijk om zover vooruit te kijken. Met andere woorden – dat heb ik voor mijn gevoeg te laat gedaan.
Was ik op mijn 25e begonnen met beleggen, had ik een compleet pensioen bij elkaar kunnen hebben. Ik ben te laat begonnen. En nu maak ik een inhaalslag door mezelf helemaal te verdiepen in de wereld van pensioen en geld. Ik merk op mij heen dat vrienden die op dezelfde leeftijd zitten ook deze behoefte hebben. Die zitten op hetzelfde pad. Dat is de motivatie om mijn kennis ook openbaar te delen. Ik merk dat ik veel positieve reacties krijg op mijn content. Dit zijn veel mensen eind 30 en die niet weten waar ze moeten beginnen. Het is interessant om op een simpele manier deze zaken uit te leggen. En ik vind het heel leuk om erover te schrijven.
Zelf heb ik financiële educatie compleet gemist tijdens opleiding, herken je dat en wat zijn jouw gedachten erover?
Uiteraard vind ik dat er te weinig financiële educatie plaatsvindt. Ook ik was me van veel zaken niet bewust. Dat komt ook omdat er niemand is geweest die mij er op heeft gewezen. Dit ligt ook aan mijn opvoeding. Ik kom uit een arbeidersgezin dus er was verder ook niet veel geld. Mijn ouders hadden een huurhuis en werkten gewoon, dus ik heb dat vanuit huis nooit meegekregen. Kijk als freelancer heb je automatisch ook een taak om te letten op financiële zaken, meer dan als je in loondienst bent. Een aantal dingen worden in loondienst toch wel voor je geregeld. Op school heb ik ook niets meegekregen over dit onderwerp. Ik studeerde Noorse talen, dus daar krijg je ook niks mee van over financiën. Op een of andere manier zou het toch wel goed zijn en het is een gemis dat dit er niet is.
Er is ook een belang bij goede informatie. Online moet door een soort moeras van onbetrouwbare websites, je weet niet wie wel of niet goede informatie heeft. Of je komt op een site van een bank, die geven dan wel advies, maar die willen uiteindelijk gewoon rekeningen verkopen. Heb je het over crypto-dingen, dan is het helemaal onduidelijk waar de belangen van iedereen liggen. Onafhankelijke informatie is zeker een gemis aan.
Waarom vind je het belangrijk om zo open te zijn over je eigen geld?
Toen ik daarmee begon waren er enkele vrienden, ook mijn vader, die zei “je zet op gewoon internet hoeveel geld je hebt, dan moet je toch niet doen”. Tsjah, zo maak ik het verhaal dat ik wil vertellen meteen concreet, met concrete bedragen. Zo wordt het voor iedereen duidelijk waar het verhaal over gaat. Het komt ook de leesbaarheid van de teksten ten goede. Om het verhaal zo goed mogelijk voor het voetlicht te krijgen, wil ik mijn eigen verhaal vertellen. Zou ik zelf naar zulke informatie zoeken, wil ik ook concrete bedragen zien van wat mensen beleggen en wat voor rendement ze hebben. Zo krijg je het tastbaar. In het begin was het spannend om zulke zaken te delen, maar nu ben ik er aan gewend.
Wanneer zou een freelancer moeten beginnen met pensioenopbouw?
Idealiter zo snel mogelijk. Het eerste wat je denk ik moet doen is een spaarbuffer opbouwen. Dus je moet niet direct gaan betalen aan pensioenen, of gaan beleggen. Je wilt 3-6 maanden hebben als geld liquide hebben op een spaarrekening. Dan kom je op een bedrag als €10.000. Als zzp’er kunnen je opdrachten opdrogen, zeker in het begin. Het is dus belangrijk dat je wat spaargeld hebt. Maar als je 6x je kosten hebt hebt gespaard, dan zou je voorzichtig moeten beginnen aan een pensioen.
Je zou dan kunnen gaan pensioenbeleggen, dan kun je belastingvriendelijk beleggen, maar kun je er pas bij als je je pensioenleeftijd bereikt. Dat doe ik dus niet, want ik vind het niet fijn dat mijn geld zo lang vaststaat. Maar ook als ik arbeidsongeschikt word of op een of andere manier mijn bedrijf instort, of als er weer een pandemie komt, in maart 2020 had ik twee maand geen werk, dan heb ik cash nodig. Daarom beleg ik bijvoorbeeld in indexfondsen. Dan heb ik geen belastingvoordeel, maar ik wil altijd bij mijn geld kunnen. Dat moet iedereen voor zich bepalen natuurlijk.
Ok, dus jij bent fan van zelf beleggen, kun je uitleggen waarom?
Altijd bij je geld kunnen is een belangrijke reden, ZEKER als freelancen. Dat lijkt mij verstandig. Ook kun je een combinatie doen van zelf beleggen en pensioenbeleggen, bijvoorbeeld pensioenbeleggen tot je drempel en dan als extra zelf beleggen. Dan pak je de belastingvoordelen, maar kun je ook zelf gaan beleggen, om daar ook de voordelen te pakken. Een andere reden is dat ik het leuk vind. Het pielen met aandelen en fondsen en alles uitzoeken vond ik gewoon leuk.
En zelf wilde ik meer controle hebben waarin ik beleg. Laat je dit doen door bijvoorbeeld een bank, dan zit je vast aan één of een paar fondsen. En ik wilde toch zelf de controle hebben en zelf alles uitzoeken, wat dat betreft ben ik gewoon een beetje een nerd.
Zit je zelf in aandelen of in een fonds?
Ik heb ook losse aandelen, maar vind een indexfonds eigenlijk het meest verstandige. Ik leg nu een vast bedrag per maand in, dat allemaal automatisch gaat. Ook heb ik losse aandelen, maar daar zit een hoger risico aan. Dus ik ben zeker een voorstander van een indexfonds als basis van je beleggen.
Als je bijvoorbeeld bij De Giro belegt, kun je gratis bepaalde indexfondsen aanschaffen. Er is een lijst die je een keer per maand kosteloos kunt aanschaffen. Bij Meesman, waar ik ook beleg, hebben ze ook lage tarieven. Dit zijn passieve fondsen die een algehele of deel van de beurs volgen.
Waar begin je met zoeken naar een fonds?
Dat is een goede vraag, er is niet echt een bepaalde plek voor deze informatie. Dit soort fondsen heb ik zelf bij anderen gezien. Ik zit zelf ook bij Vanguard daar heb ik het VWRL fonds, dat is het meest populaire. Maar er is niet echt een eenduidige bron. Iedere bank of broker heeft zo zijn eigen dingen die ze naar voren schuiven en die populair zijn. Er is niet een duidelijke onafhankelijke website waar ze allemaal staan. Dat mis ik ook een beetje eigenlijk. Een onafhankelijke website die ze beschrijven. Bij Morningstar kun je ze wel allemaal vinden, maar die doen weer geen aanbevelingen.
Je kunt zoeken naar “wat zijn de 20 beste” of “meest populaire” fondsen en dan vind je veel bloggers die daar hun licht over laten schijnen. Zo kun je prima beginnen en heb ik mezelf ook onderwezen, door te zoeken en dan dingen te lezen van mensen die je vertrouwt.
Heb je ook specifieke bronnen die je aanraadt te bezoeken?
– Er is het financieel onafhankelijk blog (.nl). Hij heeft het veel over ETF’s en fondsen die hij zelf gebruikt.
– Er zijn ook Amerikaanse blogs, zoals die van JL collins, van het boek “The simple path to wealth”. Hij is ook voorstander van simpelweg beleggen in fondsen en ook Vanguard.
– Je hebt ook nog Mr. Money Mustache. Dit gaat meer over financieel onafhankelijk worden en is een van de klassiekers.
– Je hebt ook nog de Financieel Onafhankelijk Subreddit in het Nederlands
Ik las een sterke mening over FIRE, een populaire term tegenwoordig, kun je meer vertellen?
Een tijdje geleden was er een docu over FIRE over mensen die voor hun 30e onafhankelijk wilden worden. Die mensen waren zo hard aan het werk, terwijl de essentie is dat je jezelf vrij maakt van de verplichting om te werken. Ook werk je vaak niet alleen voor geld. Ook bijvoorbeeld om de wereld beter te maken.
Het gevaar ontstaat dat het een race naar FIRE wordt, terwijl het geen race moet zijn. Het kan natuurlijk een investering zijn om tien jaar op te geven om daarna vrij te zijn, door je huis te verkopen en in camper te wonen of in een tiny house te gaan wonen. Als je dat leuk vindt, moet je dat doen. Het is voor mij niet de bedoeling om overal op te besparen en met allerlei bijbaantjes dit punt te bereiken. Zeker als je er veel over gaat lezen, word je meegezogen in de extremen. Da ga je de verwarming nog lager zetten en ‘s avonds nog door werken in een bar. Dat perfectioneren is voor mij niet de bedoeling.
Je hebt dus ook de subreddit van financieel onafhankelijk worden in het Nederlands, het is zeker leuk om te lezen hoe mensen er mee omgaan, maar je kunt ook doorslaan.
Hoe streef je zelf naar onafhankelijkheid en gezonde pensioenopbouw, zonder extreem te worden?
Ik heb zelf een persoonlijkheid, jij misschien ook wel, dat als je jezelf ergens in verdiept, dan ga je ook gelijk diep. Dan wil je alles weten en ook alles uitproberen. Dat heb ik ook gemerkt met sparen en dat soort dingen, dat je daar in meegaat. Dan is het gevaar dat je te ver gaat. Sommige mensen hebben dat dan ook weer niet hoor. De andere kant is vaak dat veel mensen dan ook niets beleggen of regelen voor hun toekomst. Je moet ergens tussen het extreme en het niets doen zien te bewegen.Wat ik probeer te doen is zoveel mogelijk geldstromen te automatiseren. Ik maak automatisch geld over naar beleggersrekeningen zonder dat ik daar naar hoef te kijken of af te vragen of het het perfecte bedrag is. Ook probeer ik het leuk te houden. Zo simpel is het ook. Soms geef ik ook wel geld uit natuurlijk. Ook wil je investeren in niet alleen de toekomst, maar ook in het ‘nu’. Voor hetzelfde geld ben ik er over 10 jaar niet meer. Dan zou ik over tien jaar financieel onafhankelijk zijn en dan ben ik dood. Het is belangrijk je dat te beseffen. Nu zijn de kinderen nog jong, dus nu vind ik het belangrijk om bijvoorbeeld een goeie, maar dure reis te maken van de zomer.
Waar kunnen mensen meer over en van je lezen?
twitter.com/kouters
https://www.linkedin.com/in/vincent-kouters
