Zelf een boek uitgeven? 10 adviezen

Een boek zelf uitgeven? Dat kan vrij eenvoudig tegenwoordig. Dat mag ik zeggen, want ik gaf mijn eigen boek SUPERFREELANCER uit. Dit houdt niet weg dat er een investering nodig is in tijd en geld. Hoe je dat precies aanpakt, lees je in dit blog. Dit is een vervolg op mijn blog ‘Hoe schrijf je een boek’.

Wat betekent dat – een boek uitgven?

Als we het hebben over uitgeven, wordt bedoeld het proces van een eerste versie van je boek, ook wel manuscript genoemd tot het daadwerkelijk verkopen van je boek. Het betekent dus dat je jouw idee of eerste versie van je boek naar een af boek krijgt, maar ook vermarkt.

Advies 1: Regel een schrijfcoach

Je kunt eigenwijs zijn en alles zelf doen, want je weet toch wel hoe je moet schrijven? En het idee zit helemaal in je hoofd, daar is geen hulp bij nodig?

Fout.

Zelf dacht ik ook op deze manier. Ik had 80% van mijn boek geschreven, voordat ik een schrijfcoach benaderde. Achteraf is dit een fout gebleken. Vertel je zo waarom.

Kijk, een schrijfcoach kan meerdere dingen voor je betekenen, zoals:

  • Een plan van aanpak met je maken
  • Je blokkades weghalen
  • Structuur van je boek vormgeven
  • Missende informatie benadrukken
  • Overbodige tekst helpen schrappen
  • Writers Block helpen voorkomen of doorbreken

Vooral als je voor het eerst een boek schrijft, mis je bepaalde informatie. Over het opbouwen van je boek, maar ook hoe je het schrijfproces aanpakt. Een schrijfcoach zorgt dat je niet halfbakken te werk gaat. Een boek zelf schrijven en uitgeven is een flinke investering in tijd. Je wilt toch dat die tijd zo efficiënt mogelijk besteed wordt en je boek zo goed mogelijk wordt?

Wat een schrijfcoach niet doet is alle dt-foutjes en struikelzinnen verbeteren. Daar heb je een redacteur voor nodig.

Advies 2: Regel een eindredacteur

Hoe goed je Nederlands ook is en hoe perfectionistisch je ook schrijft, ik kan je garanderen dat er fouten in je manuscript zitten. Op z’n minst zullen er hakkelige zinnen en overbodige woorden in voorkomen. Na ik met mijn schrijfcoach de hele structuur overhoop had gegooid en ik haar feedback had verwerkt, klopte ik aan bij een eindredactrice.

Zij ging er met de rode pen doorheen en ik kreeg tientallen uren aan herschrijfwerk in de schoot geworpen. Ook gaf zij nog een a4-tje met algemene feedback, zoals ‘maak opsommingen na elk hoofdstuk’, ‘interview nog iemand voor het juridische deel’ en ‘het hoofdstuk pensioen is niet persoonlijk en daarmee zwak’.

Dit laatste waardeerde ik enorm, want ik pakte alles aan en mijn boek werd steeds beter.

Wat mij vooral hielp is dat ik niet hoefde uit te zoeken wat de spelling was van bepaalde woorden of dat ik wel de juiste leestekens overal gebruikte. Dit werd uit handen genomen. Als je zelf een boek publiceert heb je niet een uitgeverij die deze zaken doet. Zoek dus naar een redacteur. Er zijn genoeg freelancers die hun diensten aanbieden op dit vlak. Zoek bij voorkeur een redacteur die:

  • Een trackrecord heeft, bij voorkeur van vergelijkbare boeken
  • Een stijl heeft die bij je past, dit zie je al aan de tekst om hun eigen websites
  • Snel reageert op vragen, trust me, dit zul je waarderen in de samenwerking
  • Een goede indruk achterlaat na de eerste kennismaking
  • Proactief is in de samenwerking en niet alleen doet wat jij vraagt

Met een schrijfcoach en eindredacteur kom je heel ver in het schrijven en uitgeven van je boek. Maar vergeet niet dat de cover en de tekst zelf ook opgemaakt moet worden.

Advies 3: Regel een boekdesigner

Je eigen boek is een stukje van jezelf. Tuurlijk, het bevat professionele informatie, maar het is ook een stukje identiteit. En dat wil je terugzien in het boek, toch? De lezer zal ook het boek kopen, juist omdat het jouw boek is. Zorg dan ook dat het boek er zo uitziet dat het onlosmakelijk is verbonden met wie jij bent.

Zelf schreef ik het boek SUPERFREELANCER, een kwalitatief boek vol met waardevolle adviezen voor freelancers. Kwaliteit stond voorop. Iedereen die het boek proeflas, ook mijn schrijfcoach en eindredactrice, vroeg ik wat ik moest doen om 0,5 punt hoger gewaardeerd te worden.

De kwaliteit die ik nastreefde wilde ik ook zien in de vormgeving van mijn boek. Dat betekende wat dikker papier, een fatsoenlijk formaat en sowieso een hardcover met matte afwerking. Ik haat van die boeken met zachte cover of een harde kaft met vodje er omheen als afwerking.

Mijn geluk was dat mijn webdesigner ook boeken vormgeeft. Wat ze deed was:

  • De cover designen
  • De tekst opmaken
  • Illustraties voor in het boek maken
  • Het geheel drukklaar maken
  • En dus mijn website designen

Een goede designer van je boek is niet goedkoop. Eigenlijk is een boek zelf uitgeven an sich al een duur grapje. Heb je wat budget, zoek dan in de buurt (of in Nederland) op zoek naar een designer die in jouw gewenste stijl vormgeeft. Zoek iemand die meedenkt, initiatief toont en zich aan de afspraken houdt.

Heb je wat minder budget? Zoek dan bijvoorbeeld op sites als Fiverr of Upwork naar (startende) professionals die voor relatief lage bedragen te werk gaan.

Heb je dit punt bereikt in dit stappenplan? Dan ben je klaar om de eerste mensen je boek te laten lezen.

Advies 4: Vind proeflezers

Dit is een spannende stap. Tot nu toe hebben alleen mensen je tekst gelezen die je zelf inhuurde. Dus mensen die niet potentiële lezers zijn. Tijd om daar verandering in te brengen.

Wil je succesvol je boek uitgeven? Dan heb je feedback nodig van echte lezers. Dat betekent dus niet:

  • Je beste vriend of vriendin
  • Je moeder of nicht
  • Je zusje of haar vriendengroep

Allereerst zijn zij niet je doelgroep. Daar bovenop: zij staan te dicht bij je. Dat betekent dat ze niet overmatig kritisch zullen gaan zijn. En dat is precies wat je nodig hebt.

Hoe vind je dan wel proeflezers die je boek vooruit helpen met de juiste feedback? Hier wat ideeën:

  • Start zo snel mogelijk met het aanbieden van pre-sales. Bied deze mensen aan alvast je boek te lezen in ruil voor feedback. Dit is wat ik deed en dit leverde zo’n vijftien extreem relevante proeflezers op, namelijk daadwerkelijke kopers die ik niet kende.
  • Vraag op Linkedin in een post wie je boek wil proeflezen, maar hang er een lijstje met voorwaarden aan. Voorwaarden die de lezer kwalificeert als doelgroep, maar ook wat je terug wenst te krijgen aan feedback. Een berichtje als “leuk boek, maar zou iets korter schrijven” kun je niks mee natuurlijk.
  • Benader extreem relevante mensen. Zoek bijvoorbeeld naar mensen die jouw lezer zijn, maar zelf ook boeken schrijven. Dit zijn mensen die weten hoe ze feedback moeten geven.

Dan nog even wat tips voor het vragen van feedback. Ik wist dat het belangrijk was om specifiek te zijn in de opdracht naar de proeflezer. Daar had ik Tim Ferris eens over zien schrijven, namelijk. Ik stelde mijn proeflezers deze vragen:

  • Wat mag weg?
  • Wat vond je top?
  • Wat kan beter of mis je?

Ook vroeg ik: “Wat geef je voor cijfer en wat moet ik echt doen om daar 0,5 punt bij te krijgen?”

Dit bleken goede vragen. De feedback die kwam was goed. Eén lezer bood zelfs aan mee te schrijven in een aantal tips over cybersecurity, waar ik dankbaar gebruik van heb gemaakt.

Dus: zoek relevante proeflezers, stel de juiste vragen en verwerk de feedback.

Advies 5. Start je eigen verkoopkanaal

Het idee klinkt heel romantisch om je boek in de boekenhandel te zien liggen. De waarheid is dat boekenwebshops en boekenwinkels een significant deel van je marge afsnoepen. Houd rekening dat je 35% – 45% van je verkoopprijs afstaat aan wederverkopers.

Los daarvan: als iemand je boek koopt in een winkel of webshop, dan heeft die partij de persoonsgegvens, zoals het e-mailadres in handen, en niet jij. Heb je zelf de e-mail van je klanten, kun je daar weer marketing op loslaten voor andere producten of voor toekomstige boeken.

Mijn advies: start je eigen verkoopkanaal. Zelf heb ik een simpele WordPress site met Woocommerce installatie. Dit kan ook simpeler, door een kant en klare softwareoplossing, ook wel SaaS genoemd, te gebruiken. De kosten zijn nihil, vaak is een standaard template ook voldoende.

Heb je je eigen verkoopkanaal, kun je daar starten met het verzamelen van pre-orders. Wanneer mensen een pre-order doen, kun je ze via de mail op de hoogte houden van de voortgang en zo wat mond-tot-mond reclame ook genereren.

De vraag bij een eigen verkoopkanaal is wat je doet met de logistieke afhandeling. Je hebt een paar opties:

  • Laat (een deel van) je gedrukte boeken bij je thuis bezorgen en verzend zelf.
  • Kies een fulfilment partij die jouw boek inpakt en verzendt.
  • Leg je voorraad bij het Centraal Boekenhuis en laat hen verzenden.

In het laatste geval heb je een partner als Pumbo nodig als je via je eigen site verkoopt en wilt verzenden via het CB. Orders die op je site binnenkomen worden dan verwerkt via zo’n tussenpartij.

Advies 6: Verkoop pre-orders

Je hebt maar één kans om je boek goed te lanceren. Daar hoort een pre-order proces bij. Dit proces ziet er als volgt uit:

  • Houd mensen op de hoogte via socials en e-mail van je proces
  • Zet een verkoopkanaal op en start met het verkopen van pre-orders
  • Start de marketing voor je pre-orders

Zelf begon ik in januari 2022 met het posten van content voor freelancers op Linkedin. In maart had ik zo’n 200 pre-orders. Idealiter was ik veel eerder begonnen met het opbouwen van een fanbase.

Advies 7: Vind de juiste drukker

Bij het uitgeven van een boek hoort ook dat je je eigen drukker gaat kiezen. Je doet er goed aan om te bepalen wat je belangrijk vindt aan je boek. Dit zijn de elementen om rekening mee te houden bij het kiezen van een drukker:

  • Werk je liever samen met een lokaal bedrijf? Of een groot nationaal bedrijf?
  • Wil je in kleine aantallen kunnen drukken? Of bestel je meteen in bulk?
  • Vind je duurzaam papier belangrijk? Of gaat het primair om de kosten?
  • Wat is de snelheid waarin geleverd kan worden?
  • Wat is de prijs per boek?

In mijn geval heb ik twee drukkerijen gekozen. Pumbo printte mijn voorraad van 3.000 boeken voor het Centraal Boekenhuis en een lokale drukker printte de voorraad van 1.000 voor bij mij thuis om zelf te verzenden. De kosten per gedrukt boek lagen rond de €3,50. De hele business case op een bierviltje lees je overigens in deze Linkedin post.

Zorg dat je ook een voorbeeld van je boek inziet. Geloof mij maar: op papier zit je boek er heel anders uit dan vanaf een beeldscherm. Je wilt zeker weten dat het gedrukte boek er perfect uitziet.

Advies 8: Doe een professionele fotoshoot

Voor je marketing, en misschien ook voor in of op je boek, heb je professionele foto’s nodig. Nu haat ik op de foto gaan en mijd dit als de pest. Dit betekende ook dat ik al tien jaar lang geen professionele foto’s had laten maken. Kan natuurlijk niet in je marketing.

Ik deed maar liefst drie fotoshoots in drie maand tijd om wat materiaal te hebben voor mijn marketing.

Gelukkig kan een fotoshoot erg efficiënt. Zoek een goed beoordeelde fotograaf die buiten fotografeert en in een uurtje heb je 20+ goede foto’s.

Zorg ook dat je in schrift toestemming hebt om de foto’s te gebruiken voor jouw doeleinden en dat bronvermelding niet nodig is.

Advies 9: Sluit je aan op het Centraal Boekenhuis

Wil je dat je boek verkocht kan worden op de grote boekenshops als Bol, Managementboek en Bruna? En alle webshops van alle boekhandels? Dan heb je voorraad nodig bij het Centraal Boekenhuis. Alle bestellingen bij deze shops worden namelijk verzonden door het CB.

Ook kopen offline winkels hun boeken in bij het CB. Regelmatig krijg ik ook orders van mensen die mij online tegenkomen, naar hun favoriete boekenwinkel gaan en daar offline mijn boek bestellen. De boekenhandel bestelt het boek bij het CB en verstuurt het naar de klant.

Zelf heb ik mij via Pumbo aangesloten op het CB. Pumbo handelt alle financiële handelingen af voor mij en keert mij de winst uit.

Advies 10: Vermarkt de shit uit je boek 

Een boek schrijven is één ding. Een boek vermarkten is een ander. Beide zijn nodig en beide kosten immens veel tijd en energie. Voor de context: ik schreef mijn boek in zo’n 500 uur, maar met mijn marketing ben ik al meer tijd kwijt in een periode van zes maanden. Ook heb ik het doorgerekend: ik heb meer woorden aan marketingmateriaal geschreven dan mijn boek bevat.

Hier wat ideeën hoe je de marketing aanpakt:

Social media
Hoe je de marketing aanpakt ligt hem heel erg aan jou en waar je doelgroep zich bevindt. Ik schrijf non-fictie voor freelancers. Linkedin is bij uitstek mijn platform waar ik primair de marketing doe. Elke dag schrijf ik een post en reageer ik op andere content creators. Kies het primair platform waar jij je thuis voelt én waar je klant zich bevindt. Wees aanwezig, publiceer relevante content en toon interactie met andere schrijvers en je doelgroep. Bij voorkeur start je minimaal een half jaar voor je boek uitkomt met je marketing op social media.

Launch party
Hier heb ik een steek laten vallen. Mijn schrijfwerk vond plaats in Coronatijd en offline events waren er niet echt bij. Dacht daarom niet eens na over een echte lancering. Achteraf had ik dat wel gedaan. Waarom? Allereerst is je lancering dan officieel. Daarnaast heb je een persmoment, wat foto’s en reuring.

Gastbloggen

Iets dat goed voor mij werkt is gastbloggen. Ik schreef artikelen voor alle grote sites die content maken voor freelancers, maar ook voor individuele bloggers met relevant bereik. In elke pitch vraag ik waar ik over zou kunnen schrijven en beloof een artikel met unieke content dat gericht is op verkeer aantrekken uit de organische zoekresultaten. Nog geen site heeft een gastblog geweigerd. Wel hebben al twee mij een aanbieding gedaan om consistent te blijven bloggen. De vraag is er dus!

Video

Zelf heb ik hier te weinig mee gedaan. Hoewel je boek in schrift is en het logisch is dat ook je marketing dat dan is, kopen mensen uiteindelijk van mensen. Als jij jezelf goed presenteert op camera, maak vooral vette video’s voor Youtube en de socials.

E-mail

Een van de meest effectieve verkoopkanalen blijft e-mail. Verzamel e-mailadressen, start een goede funnel en zorg dat mensen warm worden voor je boek. Zelf heb ik een hele simpele funnel. Je schrijft je in en krijgt een kwalitatief gratis e-book over het schrijven van offertes. Zo maken mensen kennis met mijn schrijfstijl en het niveau van de waarde die ik bied. Een aantal dagen later krijgt de lezer een e-mail met een pitch voor mijn boek. Ongeveer de helft van de lezers van het e-book koopt mijn echte boek.

Jouw beurt!

Zo, dat is een flink verhaal. Het is dan ook niet een klein ding om je eigen boek uit te geven. Er komen veel keuzes bij kijken en je zult wat centen moeten investeren. Hopelijk schrikt de hoeveelheid werk je niet af. Een boek schrijven is een flinke klus, maar geeft veel voldoening. Eerlijk beloond worden voor je werk is dan de kers op de taart.

Want even als herinnering waarom ik dit allemaal deed:

Mijn boek kost €35 (inclusief 9% btw)

Verkoop ik een e-book is dat 100% marge.

Verkoop ik een boek via mijn eigen shop, kost dat €3,50 drukkosten en €4,10 verzendkosten. Dat is €24,50 marge wat over blijft.

Verkoop ik een boek via het CB, blijft ongeveer €14 – €18 marge over, dit verschilt per boekenwinkel.

En ter vergelijking: verkoop je een boek via een uitgeverij, pak je zo’n 10% van de verkoopprijs. Deze laatste heb je wellicht minder invloed op. Laten we die op €25 zetten, dan betekent dit €2,50 per verkocht boek.

Dus: zelf uitgeven en verkopen: €24,50 marge. Via een uitgeverij: €2,50 marge.

Geef je je boek uit als marketingmiddel? Overweeg een uitgeverij.

Is het een verdienmodel? Geef zelf uit.

Good luck!