Zit je er aan te denken om te gaan freelancen? Dan komt er een moment dat je de balans opmaakt. Je gaat de voordelen van freelancen tegen de nadelen opwegen. Misschien zit je in een dienstverband en vind je het super eng om je contract op te zeggen. Of misschien zit je in between jobs en twijfel je of freelancen voor jou weggelegd is.
Laat mij als iemand die tien jaar zelfstandig is je op weg helpen.
Voordeel: eigen werktijden bepalen
Een enorm voordeel van freelancen dat je gaat ervaren is dat je je eigen werktijden kunt bepalen. Iets dat ik nooit heb begrepen is dat je in loondienst van 9 tot 5 dient te werken op maandag tot en met vrijdag. Dit is een overblijfsel van het industriële tijdperk. Een erfgoed dat achterhaald en verre van efficiënt is voor de meeste mensen.
Allereerst is niet elk werk hetzelfde. Werk je in korte periodes met hoge concentratie, bijvoorbeeld intensieve coachingsgesprekken, heb je wellicht meer mini-pauzes nodig en zijn een lunch- en koffiepauze niet voldoende.
Ben je bijvoorbeeld copywriter, kun je misschien wel drie uur lang doorknallen aan een lange tekst. Maar daarna ben je voor twee uur ff uitgeblust. Succes met het vinden van een werkgever die het goed vindt dat je twee uur lang even een boek gaat lezen.
Sommige mensen sporten graag ‘s ochtends. Of rond de lunch, zoals ik. Het is dan ideaal dat je zelf bepaalt hoe je werkdag eruitziet.
Voordeel: werken waar je wil
Ben je een kenniswerker, heb je meestal voldoende aan een laptop en telefoon. Fantastisch natuurlijk, want je kunt overal neerstrijken en je werk doen. Of dit nu achter je eigen bureau thuis is, of in een Airbnb aan de kust van Spanje. Dit is dan ook iets dat ik regelmatig doe. Elk kwartaal heb ik sowieso een workation met andere freelancers, maar ook ga ik vaak langer op vakantie met mijn vriendin, en werk ik een paar uur per dag vanuit een ander land.
Vrijheid om te werken waar je wil, betekent ook dat je vrij bent om te wonen waar je wil. Je partner krijgt een baan in een andere provincie? No problem. Je wilt landelijker wonen en de stad uit? Easy. Een jaar in het buitenland vertoeven? Prima mogelijk als freelancer.
Voordeel: zelf klanten kiezen
Voor ik ging freelancen werkte ik voor een internetbureau. Sales werd gedaan door een van de directeuren. De klanten kreeg ik op mijn bordje. In de meeste gevallen allemaal leuke klanten, maar soms zaten er ook rotte appels tussen. Als werknemer heb je daar dan maar mee te dealen.
Als freelancer bepaal je zelf of de klik er is met je potentiële opdrachtgever. Is die er niet? Kun je bepalen om te scouten naar een betere klus. Natuurlijk heb je als startende freelancer niet altijd de luxe om te cherrypicken in je klussen. Daarom schrijf ik regelmatig tips over marketing voor freelancers, zoals hier, waar je leest waarom je juist aan je marketing wilt werken als je het druk hebt.
Voordeel: geen rem op je inkomsten
Wat mij altijd irriteerde in loondienst was dat ik elke maand hetzelfde bedrag kreeg gestort. Ik kon harder mijn best doen, of meer resultaat leveren, niks had direct impact op mijn inkomen. Misschien dat er een loonsverhoging na een jaar inzat, maar daar hield het ook wel op.
Demotiverend vond ik dat.
Soms heb ik namelijk periodes waarin ik wil rammen. Nieuwe ideeën testen, lawaai maken op Linkedin en een product lanceren. Hoe leuk ik dat ook vindt, financieel moet het ook kloppen. Er moet een beloning zijn.
Als freelancer heb je geen rem op je inkomen. Wil je je uurtarief verhogen? Be my guest. Meer leads aantrekken en zo meer klanten krijgen? Top. Een side-business optuigen en passief inkomen genereren? Kan allemaal. Al tien jaar lang stijgt mijn inkomen. Een direct gevolg van ambitie, maar ook dat er een directe link is met mijn input. Heerlijk.
Voordeel: vrijheid in specialisme
Als werknemer word je aangenomen voor een specifieke rol. Nu is het als freelancer ook zo dat je een bepaalde rol hebt in een klus, maar deze mag je zelf veranderen wanneer je wil. Besluit je vanaf volgende maand je dienst te veranderen van “copywriter voor productpagina’s” naar “copywriter voor blogs”? Die vrijheid heb je.
Het is ook weer niet aan te raden elk jaar iets anders te doen. Groei in skills en inkomen komt uit standaardisatie en herhaling. Hoe meer je iets doet, des te beter je wordt. Toch, niemand houdt je tegen als je eens wat anders wilt proberen.
Nadeel: zelf je administratie regelen
Er zijn niet alleen maar voordelen. Dan was iedereen namelijk wel freelancer. Eén van de nadelen is dat je je eigen administratie moet regelen. Dat betekent een boekhoudpakket, facturen sturen, belastingaangifte doen, blablabla. Zelfs al huur net je als ik een boekhouder in, zul je alsnog veel zelf moeten regelen.
Zelf keek ik hier erg tegenop. In de realiteit valt het allemaal wel wat mee wat je moet regelen. Vooral wanneer je veel automatiseert en uitbesteedt bij je boekhouder.
Nadeel: marketing en sales doen
Veel mensen die nadenken over freelancen zijn bang voor deze vraag: “hoe kom ik aan klanten?”. Niet onterecht. Zonder business, geen inkomen. Feit is dat je als zelfstandige aan de bak moet om je marketing en sales te regelen. Als freelancer heb je twee petten op, die van de specialist en die van de ondernemer.
Het liefst ben je met je specialisme bezig, en niet met andere zaken. Het een kan alleen niet zonder het ander.
Het goede nieuws is dat marketing en sales ook leuk kan zijn. Zo kun je op social media je expertise delen, connecten met andere specialisten en zelfs sales uitbesteden door aanvullende partijen commissie te bieden als ze leads aanleveren.
Nadeel: eenzaamheid ligt op de loer
Als introvert heb ik hier niet snel last van, maar zelfs ik voel mij soms er alleen voor staan als freelancer. Voor meer extraverte mensen zal dit nog heftiger kunnen zijn. Helemaal na twee jaar lockdown-nonsens.
Toch is freelancen minder eenzaam dan je denkt. Het hoeft het trouwens helemaal niet te zijn. Ga je net als ik een kantoor delen met drie andere freelancers, heb je de hele dag wat aanspraak en kun je even lekker klagen over die kutklant die weer te laat betaalt.
Nadeel: stress kan oplopen
Zit je in loondienst, dan kan de stekker d’r uit om 17.00, ga je naar huis en klaar. De problemen die mogelijk nog spelen of ontstaan zijn niet perse jouw probleem. Daar zijn bazen, managers en collega’s voor.
Als freelancer werkt het anders. Je werk is minder ingekaderd en dat is soms lastig mee omgaan. Je verliest zo nu en adn overzicht, neemt wel eens een klus teveel aan, of juist te weinig. Daar gaat enige stress mee gepaard. Dat is niet perse erg, want stress groei je door. Behalve als de stress continu is, dan stapelt ie op en ligt een burnout op de loer.
Nadeel: je werk is lastig overdraagbaar
Ga je op vakantie in loondienst, kun je je collega’s ff vragen om je werk over te nemen. Als zelfstandige… iets lastiger. In mijn geval neem ik eigenlijk altijd mijn laptop mee op vakantie. Niet altijd ideaal, maar ik maak dan ‘s ochtends vroeg een paar uurtjes elke dag, om daarna te gaan genieten.
Het blijft een overweging van voor- en nadelen.
Voor mij zijn de voordelen van freelancen overweldigend meer waard dan de nadelen.
Ik hoop ook voor jou.
