Freelancen vs Loondienst – Een eerlijke vergelijking

Na vijf jaar in loondienst te hebben gewerkt bij een bureau, begon het bij mij te kriebelen. Ik wilde groeien. Mezelf uitdagen. Op dat moment dacht ik niet echt aan freelancen. In mijn rol als online marketeer was ik aan het stagneren. 

Ik vroeg mijn werkgever of ik misschien een eigen team mocht opbouwen. En zo niet, of ik voor een klant mocht gaan werken in loondienst, zodat ik meer de diepte in kon. Het eerste werd hem niet. Het tweede stopte prematuur, door een crisis in de branche.

Toen ik stopte bij het bureau, waren er een paar klanten die graag wilden blijven samenwerken. Met een paar freelance-klussen ging ik zo naar mijn nieuwe job. Toen die nieuwe job abrupt stopte, had ik een basisinkomen uit mijn freelancen. Dat bleek het begin van mijn freelance-carrière

Maar wat zijn de voordelen van freelancen? Hoe ervoer ik de stap naar freelancen? Wat miste ik aan in loondienst werken als werknemer? Laten we eens in de voor- en nadelen duiken van freelancen.

Voordelen van freelancen

Vraag een willekeurige freelancer wat het primaire voordeel is van zzp’er zijn, krijg je geheid vrijheid als antwoord. Ja, leuk, maar dat is nogal een containerbegrip. Wat betekent deze vrijheid precies en hoe maken we dat concreet?

Werken waar je wilt

Een primaire vrijheid waar ik naaste streefde en die ik ook direct ervoer is dat ik kon werken waar ik maar wilde. Toen ik ging fulltime freelancen boekte ik vrij snel een vakantie naar Spanje en ging daar een maand werken. 

Tegenwoordig is, post-corona, natuurlijk het al meer normaal te worden om locatie-onafhankelijk te werken. Toch heb je in loondienst vaak niet 100% vrijheid om te werken waar je maar wilt. 

Als freelancer kun je wél je werk zo inrichten dat je nergens fysiek hoeft te zijn. Natuurlijk kan dit betekenen dat je een specialisme moet kiezen dat dit mogelijk maakt. Als je bijvoorbeeld een zangcoach bent, kan ik me voorstellen dat het niet zo makkelijk is om puur online sessies te doen. 

De noot is dus dat, als je locatie-onafhankelijkheid nastreeft, dat je hier je werk op moet aanpassen. Voor mezelf was dit zo belangrijk dat ik als specialisme Google Ads management koos. Voorheen deed ik ook wel veel trainingen en fysieke meetings, dat was vanaf dag 1 als Google Ads specialist niet meer nodig. 

Werken wanneer je wilt

Niet iedereen is productief tussen 9 en 5. Sommige mensen beginnen liever om zes uur ‘s ochtends met werken, nemen rond lunch een lange pauze, gaan sporten en gaan daarna nog even door. Dat doe ik regelmatig. Die vrijheid is voor mij goud waard. 

De deftige term voor onafhankelijk zijn van werkuren is asynchroon werken. Dit betekent dat je je werk kunt doen wanneer het jou uitkomt, zonder jezelf aan de agenda van iemand anders te committen.

Natuurlijk ligt het ook weer aan je freelance specialisme of je wel of niet in je eigen tijd kunt werken. Ook hier geldt: misschien kun je je specialisme kiezen of bijschaven, zodat je wel dit voordeel kunt genieten.

Werken voor wie je wilt

Een van de meest irritante dingen van in loondienst werken vond ik dat je werk voor je bepaald werd. Als er een traject werd verkocht, kreeg ik het daarna op mijn bordje om uit te voeren, zonder heel veel inspraak. Dat betekende ook dat ik soms werk deed voor bedrijven waar ik niet achter stond of mensen met wie ik geen klik had.

Als freelancer heb je wat meer vrijheid. Natuurlijk moet er geld verdiend worden, en kun je vooral in het begin niet te nitpickery zijn. Toch ben ik altijd trouw geweest aan mijn moraal kompas en onderbuikgevoel, zelfs in mijn beginfase. Ik had liever geen nieuwe klus, dan een klus waar ik een slecht gevoel over had.

Wanneer je wat naam opbouwt en je netwerk groter wordt, krijg je waarschijnlijk iets meer leads. Dat is het punt dat je echt ervaart wat voor luxe het is om keuzevrijheid te hebben wat betreft opdrachtgevers. 

Geen inkomensplafond

Werk je in loondienst, dan krijg je een vast salaris. Of je nu extreem goed presteert of net genoeg doet om niet ontslagen te worden. Okay, er zijn bonussen waar je misschien aanspraak op maakt. Maar dan nog, hoe hard je ook werkt, je salaris heeft een plafond.

Zelf vond ik dat frustrerend. Stel klanten van het bureau betaalden €15.000 per maand voor de diensten die ik uitvoerde en ik kreeg €3.000 salaris destijds, dan begint het te kriebelen om de middleman eruit te halen en zelf de €15.000 te verdienen. Natuurlijk moet je dan zelf alle marketing en sales doen, maar goed, dat hoort bij zzp’er zijn.

Eenmaal gestart als freelancer verdiende ik 3x wat ik in loondienst verdiende. Dit was voor mij een extreem groot voordeel. Geld an sich is niet zoveel waard, maar de vrijheid die je ermee koopt des te meer.

Als je wilt weten welke stappen ik heb gezet om dit in jaar 1 te realiseren, je leest al mijn freelance-lessen in mijn boek SUPERFREELANCER.

Veel zelfontwikkeling

Zoals genoemd, ik zat na vijf jaar loondienst in een stagnerende positie. Ik deed hetzelfde werk opnieuw en opnieuw voor steeds dezelfde klanten. Als freelancer heb je zelf in de hand hoe je rol zich ontwikkelt. Zo kun je meer kennis verwerven en je rol itereren

Ook kun je naast je reguliere freelancewerk andere diensten gaan aanbieden, zonder toestemming van een baas te vragen. Zo kun je gaan coachen, spreken, trainen, maar ook een compleet andere dienst aanbieden. Ben je copywriter, maar ben je goed in marketing via Linkedin, kun je daar ook trainingen in geven.

Maar ook kun je producten maken. Zoek een boek, cursus, nieuwsbrief of misschien wil je een event organiseren. Je hebt de kans om jezelf te ontwikkelen zoals jij graag wilt. 

Voordelen van in loondienst werken

Natuurlijk zitten er ook voordelen aan in loondienst werken. Ik bedoel de meeste mensen in Nederland zijn werknemer, en dat is niet zonder reden. Laten we eens kijken naar de voordelen die je als werknemer hebt.

Een bepaalde zekerheid

Veel mensen in loondienst ervaren een gevoel van zekerheid. Elke maand krijg je salaris gestort. Dit salaris is ook voorspelbaar, in tegenstelling tot een freelance-inkomen, dat nogal kan fluctueren. 

Ook weet je dat je morgen naar je werk kunt gaan en dat er werk voor je ligt om te doen. Je weet ook welk werk jij precies doet en hoe lang je bezig moet zijn. Allemaal zaken die je iets anders ervaart als freelancer. Dan heb je namelijk niet perse vaste werkzaamheden of werktijden.

Scheiding van werk en privé

Hier liep ik zelf op spaak. Toen ik ging freelancen had ik geen rem meer qua werken. ‘s Avonds en in het weekend was ik altijd bezig. Na twee jaar freelancen was ik er zo klaar mee, dat ik zelfs een sollicitatie deed, om maar uit mijn route naar burnout te komen.

Als werknemer kun je zeggen: “ik werk acht uur per dag en dan stop ik”. Als freelancer kan dat, maar dat is iets dat je zelf moet leren. Ik wel, in ieder geval. Je hebt meer verantwoordelijkheid als ondernemer en dat kan op je wegen. 

Veel wordt voor je geregeld

Als werknemer wordt het volgende voor je geregeld:

  • Vakantiedagen
  • Verzekeringen
  • Salarisstorting
  • Apparatuur
  • Pensioen
  • Belasting
  • Borrels
  • Etc.

Als ondernemer moet je dit allemaal zelf regelen. Moet je maar net zin in hebben. De voordelen van ondernemerschap moeten dan wel echt opwegen tegen deze rompslomp.

Je hebt vastigheid

Een vast inkomen. Vaste werkzaamheden. Vaste baas. Vaste werktijden. Vaste werkdagen. Alles vast. Voor de één is dit een hel, voor de ander een zegen. Als mens zoeken we toch allemaal naar een bepaald ritme en bepaalde gewoontes. Een vaste baan faciliteert hierin. 

Het heeft denk ik ook te maken met de mate van avontuur dat je zoekt in je leven. Of hoeveel risico je bereid bent te nemen. Als vastigheid voor jou belangrijk is, dan is een rol als werknemer waarschijnlijk meer geschikt dan een pad als zzp’er. 

Conclusie

Er is niet een beter of slechter pad. De keus tussen ondernemen of in loondienst werken is afhankelijk van jouw persoonlijk voorkeuren in het leven.

Het een hoeft het ander ook niet direct uit te sluiten. Als jij enorm twijfelt over freelancen, kun je ook naast je baan wat klussen proberen op te pakken.Zo begon ik ook.

Heb je nog veel vragen over hoe je start als freelancer en wat je kunt verwachten? Check dan mijn boek SUPERFREELANCER. Hierin lees je mijn lessen uit tien jaar freelancen.